अमेरिका र युक्रेनबीच दूरी बढ्दै, जेलेन्स्की ‘निरङ्कुश’ भएको डोनल्ड ट्रम्पको आरोप

संयुक्त राज्य अमेरिका राष्ट्रपति डोनल्ड ट्रम्प र युक्रेनका राष्ट्रपति भोलोदिमिर जेलेन्स्कीबीच दूरी बढिरहेको समयमा ट्रम्पले जेलेन्स्कीलाई “निरङ्कुश”को सङ्ज्ञा दिएका छन्।

अमेरिका र रुसबीच साउदी अरबमा मङ्गलवार भएको प्रत्यक्ष वार्ताप्रति असन्तुष्टि जनाउँदै जेलेन्स्कीले अमेरिकी राष्ट्रपति डोनल्ड ट्रम्प रुसी दुष्प्रचारबाट प्रभावित भएको बताएका थिए।

त्यसको प्रतिक्रियामा ट्रम्पले जेलेन्स्कीको थप आलोचना गरेका छन्। अमेरिकाको फ्लोरिडामा साउदी अरबको आयोजनामा भएको लगानी सम्मेलनमा ट्रम्पले जेलेन्स्कीले यसअघिका अमेरिकी राष्ट्रपति जो बाइडनलाई “प्रभावमा पारेको” आरोप लगाए।

ट्रम्पको “निरङ्कुश” भन्ने टिप्पणीको युरोपेली नेताहरूले तत्कालै आलोचना गरेका थिए। जर्मनीका चान्सलर ओलाफ शोल्ट्सले “राष्ट्रपति जेलेन्स्कीको प्रजातान्त्रिक वैधानिकता अस्वीकार गर्नु गलत र खतरनाक” भएको टिप्पणी गरे।

यूकेका प्रधानमन्त्री किअर स्टार्मरले युक्रेनका राष्ट्रपति जेलेन्स्कीलाई टेलिफोन सम्पर्क गरेर आफूले उनलाई समर्थन गर्ने स्पष्ट पारे। प्रधानमन्त्री कार्यालय डाउनिङ स्ट्रीटका प्रवक्ताले किअरलाई उद्धृत गर्दै उनले “युक्रेनमा प्रजातान्त्रिक विधिबाट निर्वाचित नेताको रूपमा जेलेन्स्कीलाई आफ्नो समर्थन रहेको” बताएका छन्।

यूकेले पनि दोस्रो विश्वयुद्धका क्रममा निर्वाचन स्थगित गरेको उदाहरण दिँदै उनले युद्धका समयमा निर्वाचन रोक्नु व्यावहारिक भएको किअरले बताएको प्रवक्ताले जानकारी गराएका छन्।

अमेरिकी राष्ट्रपति डोनल्ड ट्रम्प र युक्रेनी राष्ट्रपति भोलोदिमिर जेलेन्स्की भेट हुँदाको तस्बिर

तस्बिर स्रोत,Reuters

तस्बिरको क्याप्शन,फाइल तस्बिर

जेलेन्स्कीको पाँचवर्षे कार्यकाल सन् २०२४ को मेसम्म थियो। तर सन् २०२२को फेब्रुअरीमा रुसले पूर्ण स्तरको आक्रमण सुरु गरेयता युक्रेनमा सैनिक शासन लागु गरिएको छ। त्यहाँ निर्वाचन स्थगित गरिएको छ।

स्वीडनका प्रधानमन्त्री उल्फ क्रिस्टर्सनले पनि ट्रम्पले जेलेन्स्कीबारे गरेको टिप्पणीको आलोचना गरे। जर्मनीकी विदेशमन्त्री आनालेना बेअरबोकले ट्रम्पको प्रतिक्रिया “हास्यास्पद” भएको बताइन्।

“वास्तविक युरोपमा हेर्नुभयो भने कुन देशका मानिसहरू तानाशाही शासनमा बस्नुपरिरहेको छ भन्ने थाहा पाउनुहुन्छ। रुसका मानिसहरू, बेलारुसका मानिसहरू,” उनले जेडडीएफ प्रसारकसँग भनिन्।

सामाजिक सञ्जाल ‘ट्रूथ’मा जेलेन्स्कीलाई “निरङ्कुश” भन्ने टिप्पणी गरेको केही घण्टामै ट्रम्पले फ्लोरिडामा भएको कार्यक्रममा पनि त्यही शब्द दोहोर्‍याएका थिए।

“उनी चुनाव गर्न मान्दैनन्। युक्रेनमा वास्तविक मत सर्वेक्षणहरूमा उनी अलोकप्रिय छन्। प्रत्येक सहर ध्वस्त भइरहँदा उनी लोकप्रिय पनि कसरी रहन सक्छन्?” ट्रम्पले भने।

युक्रेनबाट ‘रेअर अर्थ’ वर्गमा पर्ने दुर्लभ खनिज पदार्थहतू अमेरिका ल्याउने आफ्नो प्रस्तावको सन्दर्भ उल्लेख गर्दै ट्रम्पले जेलेन्स्कीले सहमति तोडेको आरोप लगाए।

उनको सम्बोधन केही समयअघि ‘ट्रूथ’मा गरिएको पोस्टसँग मेल खाने किसिमको थियो। ट्रम्पले युक्रेनका राष्ट्रपति जेलेन्स्कीबारे लेखेका थिएः “उनले डरलाग्दो काम गरेका छन्। उनको देश ध्वस्त भएको छ र अनावश्यक रूपमा दशौँ लाख मानिसले ज्यान गुमाएका छन्।”

ह्वाइट हाउसका एक प्रवक्ताले जेलेन्स्कीले ट्रम्प रुसी मिथ्या सूचनाको भ्रममा परेको आरोप लगाएपछि ट्रम्पले त्यसको सीधा जबाफ दिएको बताए।

युक्रेनका पूर्वप्रधानमन्त्री आर्सेनी यात्सेन्यूकले ट्रम्पको प्रतिक्रियापछि रुसमा खुसीयाली छाएको बताए।

“भोलोदिमिर जेलेन्स्की पूर्णतः वैधानिक राष्ट्रपति हुन्,” उनले भने। “हामी सैन्य कानुन लागु भएको समयमा चुनाव गर्न सक्दैनौँ।”

मार-ए-लागोमा भएको पत्रकार सम्मेलनमा ट्रम्पले जेलेन्स्कीको लोकप्रियताको ‘रेटिङ’ ४ प्रतिशतमा झरेको भनेपछि दुई नेताले एकअर्काको आलोचना गर्न थालेका छन्।

कक्षा ११ र १२ को आंशिक तथा ग्रेडवृद्धि परीक्षातालिका सार्वजनिक

काठमाडौं । राष्ट्रिय परीक्षा बोर्डले  कक्षा ११ र १२ को पुराना आंशिक तथा ग्रेडवृद्धि परीक्षातालिका सार्वजनिक गरेको छ।

राष्ट्रिय परीक्षा बोर्ड परीक्षा नियन्त्रण कार्यालयले २०८२ वैशाख २६ गतेदेखि हुने परीक्षाको समय तालिका बिहीबार सार्वजनिक गरेको हो। परीक्षा जेठ ५ गतेसम्म सञ्चालन हुनेछ।

कार्यालयले साधारणतर्फ रजिष्ट्रेसन नम्बरमा शुरुका दुई अंक ५६ देखि ७७ हुने र प्राविधिकतर्फ शुरुका दुई अंक ७३ देखि ७८ हुने  परीक्षार्थीको परीक्षा तालिका सार्वजनिक गरेको हो।

हेर्नुहोस् परीक्षाको समयतालिका-

 

सांसद र मन्त्रीको प्राथमिकतामा परेन प्रजातन्त्र दिवस

भानुभक्त आचार्य

कैलाली । सुदूरपश्चिम प्रदेश सरकारले बुधबार राष्ट्रिय प्रजातन्त्र दिवस भव्य समारोहकाबीच मनाएको छ ।
राष्ट्रिय प्रजातन्त्र दिवस मूल समारोह समितिको आयोजनामा आन्तरिक मामिला तथा कानुन मन्त्रालय भएको कार्यक्रममा अध्यक्षता सुदूरपश्चिम प्रदेश सरकारका मुख्यमन्त्री कमल बहादुर शाहले गरेका थिए । प्रमुख अतिथि प्रदेश प्रमुख नजिर मियाँ थिए ।
प्रदेश सरकारले नै मनाएको उक्त कार्यक्रममा प्रदेश सरकारका मन्त्री र सांसदहरूको भने झिनो उपस्थिति रहेको थियो । सभामुख भीम भण्डारी कार्यक्रममा सहभागी हुँदा उपसभामुख कोइली देवी चौधरी देखिइनन् ।
एमालेका पूर्व मुख्यमन्त्री राजेन्द्रसिंह रावल, भौतिक पूर्वाधार विकास मन्त्री सुरेन्द्र पाल, भूमि व्यवस्था कृषि तथा सहकारी मन्त्री विरबहादुर थापा र अन्तरिक मामिला मन्त्री सहभागी हुँदा कांग्रेस र नागरिक उन्मुक्ति पार्टी कुनै पनि मन्त्री र राज्यमन्त्री कार्यक्रममा सहभागी भएनन् ।

सुदूरपश्चिम प्रदेश सरकारमा कांग्रेसको तर्फबाट आर्थिक मामिला मन्त्री बहादुर थापा, सामाजिक विकास मन्त्री  मेघराज खड्का सहभागी छन् । उनीहरु दुबै मन्त्री कार्यक्रममा आएनन् । त्यस्तै कांग्रेसको तर्फबाट अर्थ राज्यमन्त्री भएका प्रकाश बम र  सामाजिक राज्यमन्त्री भएकी सरस्वती खड्का पनि कार्यक्रममा आइनन् ।
काङ्ग्रेसबाट मुख्यमन्त्री भएका शाहकै अध्यक्षतामा आयोजना भएको प्रदेश सरकारको कार्यक्रममा काङ्ग्रेसकै सबै मन्त्री अनुपस्थितिको विषयले अहिले चर्चा पाएको छ । मुख्यमन्त्री निकट स्रोतले भने मन्त्रीहरूको अन्य कार्यक्रम भएको हुँदा प्रजातन्त्र दिवसको कार्यक्रममा उपस्थित हुन नसकेको जनाएको छ ।
‘सामाजिक विकास मन्त्री  ज्यू अछामको कार्यक्रममा र राज्यमन्त्री ज्यू डडेल्धुराको कार्यक्रममा हुनुहुन्छ ’ मुख्यमन्त्रीका प्रमुख स्वकीय सचिव प्रयागराज खनालले भने, ‘अर्थमन्त्री ज्यूको बुवा बिरामी र अर्थ राज्यमन्त्री ज्यू आफै बिरामी भएको हुँदा आउन नसक्नु भएको हो । ’

कार्यक्रममा भौतिक पूर्वाधार राज्यमन्त्री निर्मला साउद पनि आइनन् । उनले आफू जिल्लाको कार्यक्रमको लागि डोटी आएको हुँदा कार्यक्रममा उपस्थित हुन नसकेको बताइन्

नागरिक उन्मुक्ति पार्टीको तर्फबाट उद्योग पर्यटन वन तथा वातावरण मन्त्री लक्ष्मणकिशोर चौधरी पनि सरकारमा छन् । तर, उनी पनि कार्यक्रममा आएनन् । ‘म काठमाडौँबाट ढिलो आए त्यहि भएर कार्यक्रममा पुग्न सकिन ’ उनले भने ।
सुदूरपश्चिम सरकारका मन्त्री मात्रै होइन कार्यक्रममा प्रदेश सभा सदस्यहरूको पनि उपस्थिति निकै कमजोर रहेको थियो । ५३ जना प्रदेश सभा सदस्य रहेकोमध्ये कार्यक्रममा चार सांसद मात्रै थिए ।  पाँच वटा विषयगत समिति मध्ये एक जना मात्रै सभापति कार्यक्रममा उपस्थित थिए ।

५३ जना मध्ये विशेषाधिकार समिति सभापति समेत रहेकी कांग्रेस सांसद तुलसी देवकोटा, एमालेकी जानकी ऐर बम , माओवादी जानकी देवी कुवर कार्यक्रममा उपस्थित थिइन् । ढिलो गरेर एमाले सांसद दमन भण्डारी पनि कार्यक्रममा उपस्थित भएका थिए ।

पूर्व मुख्यमन्त्री मध्ये राजेन्द्रसिंह रावल मात्रै कार्यक्रममा थिए । दीर्घ सोडारी र त्रिलोचन भट्ट कार्यक्रममा आएनन् । कार्यक्रममा जनप्रतिनिधि भन्दा कर्मचारीको संख्या निकै बढि थियो ।
प्रजातन्त्र स्थापनाको अवसर प्रदेशमा आयोजना गरिएको महत्त्वपूर्ण कार्यक्रममा सरकारकै अधिकांश मन्त्री र सांसद उपस्थित नभएपछि अहिले मन्त्री र सांसदले प्रजातन्त्र दिवसलाई महत्त्व नदिएका हुन् कि भन्ने विषय पनि उठ्न थालेको छ ।

‘प्रतिपक्षको कुनै नेता देखिएन । हतारिएर दिवस मनाउनु हुँदैन’ नेकपा एमाले संसदीय दला नेता समेत रहेका पूर्व मुख्यमन्त्री राजेन्द्रसिंह रावल भन्छन्, ‘प्रभात फेरि गरेर कर्मचारी जम्मा भएर पुरानै पञ्चायती ढङ्गको कार्यक्रम गर्नु हुँदैन । सहिदहरूको स्मरण गर्नु पर्ने थियो । आज ती विषयहरू खड्किएका थिए । ’
उनले कार्यक्रममा सरकारको तर्फबाट पर्याप्त मन्त्रीहरूको उपस्थित नहुँदा र सांसदहरू पनि पर्याप्त नआउँदा प्रजातन्त्र दिवसलाई महत्त्व नदिएको झल्को देखिएको बताए ।

‘सूचना नपाउँदा वा अन्य कार्यक्रमले गर्दा पनि उपस्थिति कम भएको हुनसक्छ’ उनले भने ‘मुख्यमन्त्री नै अध्यक्षता ग्रहण गर्ने कार्यक्रमलाई अझै तयारी गरेर, छलफल गरेर गर्नु पर्छ । ’ आन्तरिक मामिला तथा कानुन मन्त्रालयले मन्त्रीहरूलाई समयमै जानकारी गराएको जनाएको छ ।

‘बिहानको कार्यक्रममा सबै मन्त्री ज्यूहरूलाई निमन्त्रणा गरिएको थियो ।  राज्यमन्त्री ज्यूहरूलाई पनि जानकारी गराएर निमन्त्रण गरेका थियौँ तर, उहाँहरूको उपस्थिति निकै कम देखियो ’ आन्तरिक मामिला तथा कानुन मन्त्रालयका सूचना अधिकारी दीपेन्द्रसिंह विष्टले भने, ‘प्रदेश सभा सदस्य ज्यूहरूलाई कार्यक्रममा उपस्थित गराइदिन भन्दै प्रदेश सभा सचिवालयमा पत्र पठाएका थियौँ ।

प्रदेश सभा सचिवालयले पनि सबै सांसदहरूलाई समयै जानकारी गराइएको बताएको छ । ‘सबै सांसदहरूलाई एसएमएस  मार्फत जानकारी गराउन भनेको थिए’ प्रदेश सभा सचिवालयका सचिव देवबहादुर बोगटीले भने ।

मुख्यमन्त्रीको अध्यक्षतामा राष्ट्रिय प्रजातन्त्र दिवस मनाउन मूल आयोजक समिति गठन गरिएको थियो । सभामुख, उपसभामुख, सबै मन्त्री , राज्यमन्त्री र प्रदेश सभा सदस्य त्यसको सदस्य थिए । तर, बुधबारको कार्यक्रममा अधिकांश सदस्य नै उपस्थित भएनन् ।

प्रकृति लम्सालको शव नेपाल ल्याइयो

काठमाडौं । भारतको उडिसा राज्यस्थित भुवनेश्वरस्थित कलिंगा इन्स्टिच्युट अफ इन्डस्ट्रियल टेक्नोलोजीमा भएको घटनामा मृत्यु भएकी प्रकृति लम्सालको शव नेपाल पठाइएको छ । दिल्लीबाट घटना भएको विश्वविद्यालयमा पुगेका कन्सुलर तथा प्रहरी वरिष्ठ उपरीक्षक सञ्जीव शर्माका अनुसार भारतको गोरखपुरस्थित विमानस्थल हुँदै शव नेपालस्थित घर पठाइएको हो ।

प्रहरी वरिष्ठ उपरीक्षक शर्माले विद्यार्थीका सबै माग कलेजले स्वीकार गरेपछि अहिले त्यहाँको वातावरण सामान्य बनेको बताए । उनले भने, ‘अहिले अवस्था सामान्य भएको छ । नेपाली विद्यार्थी कलेज फर्कने क्रममा छन् । कति आइसकेका छन् । नेपाल पुगेका विद्यार्थीको हकमा केही दिन लाग्न सक्छ । तर कलेजले विद्यार्थीलाई सुरक्षित वातावरण दिने प्रतिवद्धता जनाएको छ ।’

कलेजले बुधबार नै सबै विद्यार्थीलाई जोडेर जुम मिटिङ गर्ने जनाएको प्रहरी वरिष्ठ उपरीक्षक शर्माले भने, ‘कलेजले पनि आजै विद्यार्थीहरुलाई सम्बोधन गर्ने गरी जुम मिटिङ गर्नेछ । त्यसले पनि वातावरणलाई थप सहज बनाउने अपेक्षा छ। कलेजले घटनमा संलग्नहरुलाई कारबाही गरिसकेको र नेपाली विद्यार्थीहरुको हकमा शान्ति सुरक्षाको प्रतिवद्धता जनाएको छ । यस विषयमा त्यहाँस्थित चिफ सेक्रेटरी, शिक्षा मन्त्री तथा स्वास्थ्य मन्त्रीसँग समेत वार्ता भएको छ ।’

 

नेपालमा मानव अधिकार उल्लङ्घनको अबस्था, एक वर्षमा १० हजार भन्दा बढी पीडित

धनगढी। नेपालमा मानव अधिकार घटना बढेका छन् । इन्सेकले सार्वजनिक गरेको मानव अधिकार वर्ष पुस्तक २०२५ अनुसार १० हजार ७ सय ३४ जना मानव अधिकार उल्लङ्घनका घटनामा पीडित भएका छन्। पुस्तकका अनुसार मानव अधिकार उल्लङ्घनका घटनामा ४ सय ५८ जना (११४ महिला, ३४४ पुरुष) पीडित भएका छन् ।

यस्तै ज्यादतीका घटनामा १० हजार २ सय ७६ जना (९ हजार ५ सय ७२ महिला, ७ सय ४ पुरुष) प्रभावित भएका छन्। यो संख्या गत वर्षको तुलनामा   १ हजार ३ सय ४६ घटनाले बढी हो । इन्सेकको तथ्याकं अनुसार राज्यपक्षबाट भएका घटनाहरूमा १ जनाको हत्या, ३७ जनाको गिरफ्तारी र ४७ जना माथि कुटपिट भएको छ ।

दोहोरो झडपमा परेर ४३ जना घाइते, गोली लागेर ६ जना घाइते र धारिलो हतियारबाट ११ जना घाइते भएका छन्। जातीय विभेद अन्तर्गत सार्वजनिक स्थल प्रवेशमा रोक लगाइएका १ जना तथा भेला तथा संगठित हुने अधिकारमा १५६ जना पीडित भएका छन्। कारागारमा ६० जना ९४ महिला सहित० र प्रहरी हिरासतमा ५ जनाको मृत्यु भएको छ।

सन् २०२४ मा महिलामाथि हुने हिंसाका घटनामा ७ हजार ५ सय ८३ जना पीडित भएका छन्। घरेलु हिंसामा ५ हजार ८ सय ७६, कथित बोक्सी आरोपमा २९, बलात्कारमा ६सय ६४, बलात्कार प्रयासमा १ सय ४४, यौन दुर्व्यवहारमा ३१, दाइजो जन्य हिंसामा २सय १२, बलात्कारपछि हत्या घटनामा ७ र परिवारजनबाट हत्या घटनामा १ जना पीडित भएका छन्।

बालबालिकामाथि हुने हिंसाका घटनामा १ हजार ७ सय ५८ जना बालबालिका पीडित भएका छन्। बलात्कारमा ९ सय ३६, हाडनाताकरणी बलात्कारमा ६२, सामूहिक बलात्कारमा ४९, साइबर अपराधमा २०३, विद्यालयमा हुने शारीरिक यातनामा २६, नवजात शिशु हत्या घटनामा ८, बलात्कारपछि हत्या घटनामा १, यौन दुर्व्यवहारमा ३६८ जना पीडित भएका छन्।

सुदूरपश्चिममा मानव अधिकार अबस्था

सुदूरपश्चिम प्रदेशमा २०२४ मा १ हजार ९९ जना मानव अधिकार उल्लङ्घनका घटनामा पीडित भएका छन्। ११ घटनामा १ महिला र १० पुरुष तथा ज्याजतिका १ हजार ७० घटनामा १ हजार ५४ महिला र ३४ पुरुष गरी १ हजार ८८ जना पीडित भएका छन्। यो संख्या गत वर्षको तुलनामा १ सय २ ले घटेको छ।

राज्यपक्षबाट कुटपिटमा २ जना, गिरफ्तारीमा ६ जना, जेलमा मृत्यु भएका १ जना, हिरासतमा मृत्यु भएका १ जना तथा अमानवीय व्यवहार घटनामा १ जना पीडित भएका छन्।

यस वर्ष महिलामाथि हुने हिंसाका घटनामा ९ सय ४७ जना पीडित भएका छन्। घरेलु हिंसामा ८ सय ३२, बलात्कारमा ६३, बलात्कार प्रयासमा १३, यौन दुर्व्यवहारमा ४, बलात्कारपछि हत्या घटनामा १, सामूहिक बलात्कारमा ५, वैवाहिक बलात्कारमा ११, बेचबिखन तथा ओसारपोसार प्रयासमा २, बेचबिखन तथा ओसारपोसार घटनामा ५, साइबर अपराधमा २, बोक्सी आरोपमा २ र परिवारजनबाट हत्या घटनामा ७ जना महिला पीडित भएका छन्।

बाल अधिकार उल्लङ्घनका घटनामा १ सय ५ जना पीडित भएका छन्। बलात्कारमा ५८, सामूहिक बलात्कारमा ६, यौन दुर्व्यवहारमा २४, बलात्कारपछि हत्या घटनामा १, व्यभिचारमा ८, बालविवाहमा २, बेचबिखन तथा ओसारपोसार घटनामा ४, शारीरिक यातना घटनामा २ जना पीडित भएका छन्।

सुदूरपश्चिमका कारागारमा ५ सय ४५ जना क्षमताभन्दा दोब्बर बढी १ हजार ६६ जना कैदीबन्दी रहेका छन्। बाल सुधार गृह डोटीमा २५ जनाको क्षमता भए पनि ६१ जना राखिएका छन्।

इन्सेक सुदूरपश्चिम संयोजक खडकराज जोशीका अनुसार घरेलु हिंसाका उजुरीहरू बढ्दै गइरहेका छन्। धेरैजसो घटनाहरू गुपचुप मिलाइने वा पीडित महिलालाई दोषी देखाएर आरोपितलाई उन्मुक्ति दिने प्रवृत्ति कायमै रहेको उनले बताए। उनका अनुसार घरेलु हिंसा नियन्त्रणका लागि कानुन कार्यान्वयन प्रभावकारी नभएकाले समस्या ज्यूँका त्यूँ रहेको छ।

इन्सेकले जिल्लामा वातावरणीय अधिकार उल्लङ्घनको अवस्थाको पनि अनुगमन गरेको छ। बसाइँसराइ, खाद्य संकट, वायु प्रदूषण, गुणस्तरीय शिक्षा, स्वास्थ्य, रोजगारी अभावका कारण धेरै नागरिक प्रभावित भइरहेका छन्।

संक्रमणकालीन न्यायको विषयमा सरकार गम्भीर नबनेको भन्दै जोशीले बेपत्ता पारिएका व्यक्तिको छानबिन आयोग पुनर्गठन भए पनि प्रभावकारी काम नभएको र संक्रमणकालीन न्यायका मुद्दाहरू राजनीतिक लेनदेनमा सीमित भएको बताए।

पाकिस्तानमा बसबाट ओरालेर सात यात्रुको हत्या

काठमाडौँ- पाकिस्तानमा अज्ञात समूहले एक यात्रुबाहक बसमा आक्रमण गरेर सात जनाको हत्या गरेको छ।

बलूचिस्तानको बरखान जिल्लामा अज्ञात समूहले बसबाट ओरालेर उनीहरूको हत्या गरेका हुन्। यो आक्रमण गएराति भएको हो।

बरखान प्रहरीका अनुसार आक्रमणकारीले बसमा गोलीबारी गरेको र त्यसपछि सात जनाको हत्या गरेका छन्। अज्ञात समूहले क्वेटाबाट लाहौरतर्फ गइरहेको यात्रुबाहक बसलाई निशाना बनाएको प्रहरीले जनाएको छ।

प्रहरीका अनुसार मृतक सबै जना पाकिस्तानको पञ्जाब राज्यका हुन्।

 

तटमा अड्किएका ९० डल्फिनलाई ‘दुःख नदिन’ मार्ने तयारी

एजेन्सी । अष्ट्रेलियाको तस्मानियास्थित दुर्गम समुद्री तटमा फसेका ९० डल्फिनलाई बुधबार वन्यजन्तु संरक्षण टोलीले मार्ने तयारी गरिरहेको छ।

उद्धार प्रयास असफल भएपछि तनावग्रस्त अवस्थामा रहेका यी डल्फिनलाई ‘दुःख नदिन’ मार्ने निर्णय गरिएको हो।

मंगलबार साँझ तस्मानियाको दक्षिणी टापुस्थित एक सुनसान तटमा गहिरो समुद्रमा बस्ने दुर्लभ प्रजातिका १५७ डल्फिनको ठूलो समूह अड्किएको भेटिएको थियो। तर बुधबारसम्म जीवित रहेका ९० डल्फिन घामको प्रचण्ड ताप र तीव्र हावाले झन् कमजोर बनेका थिए।

‘चिकित्सकीय परीक्षणपछि डल्फिनलाई मार्ने निर्णय गरेका छौं,’ घटनाका प्रमुख अधिकारी सेली ग्राहामले भनिन् ‘बाँकी रहेका ९० वटै डल्फिनलाई मार्ने सम्भावना छ।’

यी डल्फिनहरू ‘फल्स किलर ह्वेल’ प्रजातिका रहेको अनुमान गरिएको छ। यो प्रजाति ओरकाजस्तो खप्पर भएको हुनाले ‘झुटा कातिल ह्वेल’ भनेर चिनिन्छ।

डल्फिनलाई समुद्रमा फर्काउने प्रयास गरिए पनि सफल हुन नसकेको समुद्री जीवविज्ञ क्रिस कार्लायन बताउँछन्। ‘मैले १६ वर्षदेखि तस्मानियामा यस्तो उद्धार कार्य गर्दै आएको छु, तर यो स्थान सबैभन्दा कठिन रहेको छ। यहाँ पुग्नै गाह्रो छ, उद्धार झन् चुनौतीपूर्ण छ,’ उनले भने ‘आज बिहानसम्म हामीले भरमग्दुर प्रयास गर्यौं, तर अब हामीसँग अरू विकल्प छैन।’

मंगलबार खिचिएका तस्बिरहरूमा कालो चम्किलो छाल भएका डल्फिनहरू चिसो बालुवामा अल्मलिएर संघर्ष गरिरहेको देखिन्छ। ‘यति ठूला जनावरलाई मार्नु सामान्य प्रक्रिया होइन,’ कार्लायन भन्छन्।

अष्ट्रेलियाको तटमा फल्स किलर ह्वेलको सामूहिक फँस्ने घटना पहिल्यै पनि भएको भए पनि तस्मानियाको यस क्षेत्रमै यति ठूलो समूह पहिलो पटक फसेको हो।

‘हामी प्रायः यस्ता घटनाको मूल कारण पत्ता लगाउन सक्दैनौं,’ कार्लायन भन्छन्, ‘तर यी डल्फिनहरूको सामाजिक सम्बन्ध निकै बलियो हुन्छ। एउटा मात्र अलमलियो भने सबैलाई तटमा तानेर ल्याउने सम्भावना रहन्छ।’

डल्फिनहरू आर्थर नदीनजिकैको तटमा फसेका हुन्। यो क्षेत्र बगर र तीव्र हावाका कारण कुख्यात छ। ‘जब डल्फिन वा ह्वेल समुद्री किनारमा अड्किन्छन्, तब तिनको जीवन गणनाको खेल मात्र रहन्छ,’ समुद्री वैज्ञानिक भेनेसा पिरोट्टा भन्छिन्। ‘किन यिनीहरू फस्छन् भन्नेबारे अझै पक्का कारण थाहा छैन। तर तस्मानिया यस्ता घटनाको ‘हटस्पट’ बन्दै गएको छ।’

फल्स किलर ह्वेलहरू ६ मिटर (२० फिट) लामो हुन सक्छन् र सामाजिक रूपमा ठूला समूहमा बस्छन्। वयस्क डल्फिनको तौल एक टनभन्दा बढी हुन सक्छ। ‘यो प्रजाति प्रायः सामूहिक रूपमा फस्ने गर्छ, जसले गर्दा सयौं जनावरहरूको ज्यान जान्छ,’ अष्ट्रेलियन म्युजियमका अनुसार।

तर यी डल्फिनबारे अझै धेरै कुरा रहस्यमयी नै छन्। तिनको कुल जनसंख्या बारे पक्का तथ्यांक छैन। अष्ट्रेलियन सरकारले फल्स किलर ह्वेललाई ‘नजिकै खतरामा पर्ने’ प्रजातिका रूपमा वर्गीकृत गरेको छ।

एथलेटिक्स क्रस कन्ट्री च्याम्पियनसीपमा सहभागी हुने नेपाली टोलीको बिदाइ

काठमाडौं : दक्षिण एसियाली एथलेटिक्स क्रस कन्ट्री च्याम्पियनसीपमा सहभागी हुने नेपाली टोलीको बिदाइ गरिएको छ।

टोलीलाई राष्ट्रिय खेलकुद परिषद् (राखेप) का सदस्य सचिव टंकलाल घिसिङले बुधबार एक कार्यक्रमबीच बिदाइ गरे। सदस्य सचिव घिसिङले प्रतियोगिता भनेको खेलाडीले प्रशिक्षणमा गरेको तयारीलाई प्रमाणित गर्ने अवसर भएको बताए।

च्याम्पियनसिपमा सहभागी हुन ५ खेलाडीसहित ७ सदस्यीय नेपाली टोली बिहीबार पाकिस्तानको इस्लामाबाद प्रस्थान गर्ने भएको छ। फागुन ११ गते हुने प्रतियोगिताको सिनियरमा २ र जुनियरमा ३ गरी ५ पुरुष खेलाडीले नेपालको चुनौती प्रस्तुत गर्नेछन्।

सिनियरमा सुशिलकुमार शाही र सञ्जय श्रेष्ठ सहभागी हुने छन्। जुनियरमा बादल कार्की, अजय विक र कृष्णबहादुर परियारले भाग लिने छन्। सिनियरमा १० किलोमिटर तथा जुनियरमा ८ किलोमिटर दूरीमा प्रतिस्पर्धा हुनेछ। नेपालले सिनियरमा व्यक्तिगत तथा जुनियरमा व्यक्तिगत र टिम इभेन्टमा सहभागिता जनाउने छ। प्रशिक्षकमा विमला राना मगर तथा व्यवस्थापकमा भीमकुमारी भुसाल रहेका छन्।

नेपाललाई दिइएको अमेरिकी सहायता ‘ठगी’ भन्दै रद्द

काठमाडौं । अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पले नेपाललाई दिएको सहयोगलाई ‘ठगी’ काे संज्ञा दिँदै रद्द गर्ने निर्णयबारे जानकारी गराएका छन्।  हालैको एक भाषणमा ट्रम्पले नेपालको संघीयताको सुदृढीकरणका लागि छुट्याइएको २ करोड डलर र जैविक विविधता संरक्षणका लागि विनियोजन गरिएको १ करोड ९० लाख डलर राेकिएकाे जानकारी गराएका हुन्।

यो निर्णय अर्बपति एलन मस्कको नेतृत्वमा गठन भएको सरकारी कार्यक्षमता विभाग (डिओजीइ) को सिफारिसमा आधारित छ, जसले विश्वभरि अमेरिकी सहायता पुनरावलोकन गरिरहेको छ। राष्ट्रपति ट्रम्पले आफ्नो भाषणमा भने, ‘यी तथ्याङ्कहरू सुन्नुहोस्। यो सबै ठगी हो। नेपालमा जैविक विविधता संरक्षणको लागि १९ मिलियन डलर।’

उनले अन्य देशहरूलाई दिइने सहायतालाई पनि समान रूपमा आलोचना गरेका छन्। साे अवसरमा उनले भारतलाई मतदान प्रतिशत वृद्धिका लागि दिइने २ करोड १० लाख डलरको सहायता रोक्ने निर्णयको बचाउ गर्दै भने, ‘हामी भारतलाई किन यति धेरै पैसा दिइरहेका छौं? उनीहरूसँग आफ्नै धेरै पैसा छ।’

डिओजीइले यसअघि नै नेपालको संघीयता सुदृढीकरण र जैविक विविधता संरक्षणका लागि कुल ३ करोड ९० लाख डलरको सहायता रद्द गरिसकेको छ।

आगामी आर्थिक वर्षको बजेट १९ खर्बभित्र रहने

काठमाडौं । आगामी आर्थिक वर्ष २०८२र०८३ मा १९ खर्ब हारहारीको बजेट निर्माण हुने भएको छ । राष्ट्रिय योजना आयोगले आगामी वर्षको बजेट १९ खर्ब भित्र रहेर बनाउन अर्थ मन्त्रालयलाई सुझाव दिएको छ ।

मंगलबार आयोगले आगामी वर्ष राष्ट्रिय स्रोतको प्रारम्भिक अनुमान तथा खर्च सीमा निर्धारणसम्बन्धी प्रतिवेदन २०८१ मन्त्रालयलाई बुझाएको छ । सोही प्रतिवेदनमा बजेटको अधिकतम सीमा १९ खर्ब हुनुपर्ने उल्लेख गरिएको छ ।

चालू आर्थिक वर्ष २०८१र०८२ का लागि १८ खर्ब ६० अर्बको बजेट घोषणा गरिएको थियो । तर, बजेटको अर्धवार्षिक समीक्षामार्फत बजेटको आकार १६ खर्ब ९२ अर्बमा झारिएको थियो । तत्कालीन अर्थमन्त्री वर्षमान पुनले घोषणा गरेको बजेटमा वर्षमान मन्त्री विष्णु पौडेलले कैची चलाएका हुन् ।

 

आवश्यक परे जेलेन्स्कीसँग वार्ता गर्न तयार छौ : पुटिन

एजेन्सी । रुसले आवश्यक परेको खण्डमा राष्ट्रपति भ्लादिमिर पुटिनले युक्रेनी समकक्षी भ्लोदिमिर जेलेन्स्कीसँग वार्ता गर्न तयार रहेको जनाएको छ । रुस र युक्रेनबीच तीन वर्षदेखि जारी युद्ध अन्त्य गर्ने विषयमा रुस र अमेरिकी प्रतिनिधिबीच साउदी अरबमा वार्ता सुरू भएसँगै रुसी भनाइ सार्वजनिक भएको हो ।

रुसी राष्ट्रपति कार्यालय क्रेमलिनका प्रवक्ता दिमित्री पेस्कोभले ‘आवश्यक पर्‍यो भने पुटिनले नै युक्रेनसी जेलेन्स्की राष्ट्रपतिसँग वार्ता गर्न तयार’ रहेको बताएका हुन् । ‘तर जेलेन्स्कीको वैधानिकतामा प्रश्न उठाउन सक्ने वास्तविकतालाई ध्यानमा राख्दै सम्झौताहरूको कानुनी आधारमा छलफल आवश्यक छ, उनले भनेका छन् ।

तीन वर्षदेखि युक्रेनसँग जारी युद्ध अन्त्य गर्ने विषयमा रुसले अमेरिकी प्रतिनिधिहरूसँग मंगलबार वार्ता सुरू गरेको छ । साउदी अरबमा जारी वार्तामा रुसी टोलीमा विदेशमन्त्री सर्गेइ लाभरोभ र रुसी राष्ट्रपति भ्लादिमर पुटिनका विदेश नीति सल्लाहकार युरी उसाकोभ सहभागी छन् ।

अमेरिकी टोलीमा विदेशमन्त्री मार्को रुबियो, राष्ट्रिय सुरक्षा सल्लाहकार माइक वाल्ट्ज र मध्यपूर्वका लागि अमेरिकी विशेष दूत स्टिभ विटकफ छन् । वार्तामा आयोजक साउदी अरबका तर्फबाट राजकुमार तथा विदेशमन्त्री फैसल बिन फर्हान अल-साउद र राष्ट्रिय सुरक्षा सल्लाहकार मुसइद बिन मोहम्मद अल-ऐवान सहभागी छन् । युक्रेनी पक्षलाई भने वार्तामा सहभागी गराइएको छैन ।

मेटाले समुद्रमुनि ५० हजार किलोमिटरभन्दा लामो फाइबर केबल बिछ्याउँदै

एजेन्सी । मेटाले ‘प्रोजेक्ट वाटरवर्थ’ नामक ५० हजार किलोमिटरभन्दा लामो समुद्री केबल निर्माण गर्न लागेको पुष्टि लागेको छ । यसले पाँच महादेशहरूलाई जोड्नेछ । गत वर्ष यो परियोजना सुरुवाती चरणमा रहेको हल्ला चलेको थियो ।

यसअघि मेटाले अन्य केबल परियोजनामा साझेदारी गरेको भए पनि, यो पहिलो पटक हो जब कम्पनीले पूर्ण रूपमा स्वामित्व लिने समुद्री पूर्वाधार निर्माण गर्दैछ । यो परियोजना अमेरिका, ब्राजिल, भारत र दक्षिण अफ्रिकामा भूमिमा जोडिनेछ । प्रविधिगत रूपमा पनि यो परियोजना नयाँ उपलब्धि हासिल गर्ने दाबी गरिएको छ ।

मेटाका अनुसार, वाटरवर्थ विश्वकै सबैभन्दा लामो २४-फाइबर-पेयर केबल परियोजना हो, जसलाई ‘पहिलो पटकको अनौठो मार्ग’ अपनाएर समुद्रमा ७ हजार मिटर गहिराइसम्म पुर्‍याइनेछ । यदि केबल पर्याप्त गहिराइमा नराखिएमा, समुद्री खतराहरू जस्तै नाउहरूबाट खस्ने वा तानिने एंकरहरूले स्थायी क्षति पुर्याउन सक्छन्, जसले इन्टरनेट सेवामा अवरोध ल्याउने सम्भावना रहन्छ ।

मेटाले केबल कसरी प्रयोग गर्ने भन्ने बारे विस्तृत जानकारी दिएको छैन । तर, कम्पनीले उल्लेख गरे अनुसार समुद्री केबल डिजिटल सञ्चार, भिडियो अनुभव, अनलाइन कारोबार, र थप सेवाहरू सक्षम बनाउने छ । साथै, उच्च गतिको जडान एआई (कृत्रिम बुद्धिमत्ता) इन्नोभेसनको लागि आवश्यक रहेको छ ।

मेटाका सेवा तथा प्लेटफर्महरूले विश्वभर स्थिर इन्टरनेट प्रयोगको झण्डै १० प्रतिशत र मोबाइल ट्राफिकको २२ प्रतिशत ओगट्ने भएकाले, कम्तीमा पनि कम्पनीका हालका व्यवसायहरूलाई स्थिर जडानबाट फाइदा पुग्ने देखिन्छ ।

प्रधानमन्त्री मोदीले अमेरिका भ्रमण गरेपछि जारी भएको अमेरिका-भारत संयुक्त विज्ञप्तिमा यो घोषणालाई स्वागत गरिएको उल्लेख छ । साथै, भारतले हिन्द महासागरमा समुद्री केबलहरूको वित्तीय सहायता, मर्मत, र सम्भार गर्न मद्दत गर्ने योजना बनाइरहेको पनि बताइएको छ । तर, मेटाका प्रवक्ताले भारत वाटरवर्थ परियोजनाको वित्तीय पक्षमा संलग्न नभएको स्पष्ट पारेका छन् ।

१ सय २० जना सशस्त्र प्रहरी माथि कारबाही

काठमाडौं । सशस्त्र प्रहरी बल नेपालले संगठनको निर्देशनविपरीत सामाजिक सञ्जालमा सशस्त्र प्रहरीको पोशाक लगाई विभिन्न क्रियाकलाप गरेको तस्वीर तथा भिडियो बनाई अपलोड गरेका १ सय २० जना सशस्त्र प्रहरी कर्मचारीहरूलाई विभागीय कारबाही गरेको छ ।

उनीहरूले सशस्त्र प्रहरी बल नेपालको पोशाक लगाई भिडियो तथा तस्वीर खिची व्यक्तिगत प्रोफाइलमा रहेको फेसबुक, म्यासेन्जर, ट्वीटर ९एक्स०, इन्स्टाग्राम, टिकटक, युट्युब, इमो, वीच्याट लगायतका सामाजिक सञ्जालमा अपलोड गरेका थिए ।

कारबाहीमा परेकाहरूमा सशस्त्र प्रहरी नायव निरीक्षक चार जना, सहायक निरीक्षक पाँच जना, वरिष्ठ हवल्दार ६ जना, हवल्दार तीन जना, सहायक हवल्दार नौ जना, जवान ९१ र परिचर दुई जना छन् । उनीहरूलाई नसिहत, बढुवा रोक्का, चेतावनी, सचेत, ध्यानाकर्षण र मौखिक सम्झाई बुझाई गराइएको छ ।

त्यस्तै सशस्त्र प्रहरी बल नेपालले संगठनको बारेमा प्रकाशित भएका समाचारहरूमा नकारात्मक टिकाटिप्पणी गर्ने सशस्त्र प्रहरी कर्मचारीहरूलाई समेत कारबाही गर्दै आएको छ । संगठनको नियमविपरीत कार्य गर्ने जुनसुकै दर्जाका सशस्त्र प्रहरी कर्मचारीहरूलाई नियमन गर्नको लागि सामाजिक सञ्जाल अनुगमनसम्बन्धी शाखा स्थापना गरिएको छ ।

यसैगरी सशस्त्र प्रहरी बल नेपाल प्रधान कार्यालले सामाजिक सञ्जालमा अमर्यादित ढंगको तस्वीर तथा भिडियो बनाई अपलोड गर्ने २८ जना सशस्त्र प्रहरी कर्मचारीहरूमाथि विभागिय कारबाही गरी सोको विवरण यथाशीघ्र खुलाई पठाउन मातहत कार्यालयहरूलाई निर्देशन दिएको छ ।

 

प्राथमिकताका आधारमा विकास निर्माण : मुख्यमन्त्री शाह

धनगढी। सुदूरपश्चिम प्रदेश मुख्यमन्त्री कमलबहादुर शाहले प्रदेश सरकारले प्राथमिकताका आधारमा विकास निर्माणको काम गरिरहेको बताएका छन् ।

कैलारी गाउँपालिका–२ उजलीसेमरमा रहेको श्री राष्ट्रिय माध्यमिक विद्यालयको ६३ औं वार्षिकोत्सवको उद्घाटन गर्दै उनले यस्तो बताएका हुन। मुख्यमन्त्री शाहले विकास निर्माणको पहिचान गर्न आवश्यक रहेको औंल्याउँदै भने,“बढीभन्दा बढी जनता जोडिने र प्रतिफल दिने कार्यका लागि हामी एक ठाउँमा हुनुपर्दछ।”

प्रदेश सरकारले शैक्षिक क्षेत्रमा सुधारको प्रयास गरिरहेको उनको भनाइ थियो। सरकारले बजेट निर्माण गर्ने बेलामा शिक्षण क्षेत्रको संरचना निर्माणका लागि थुप्रै माग आउने गरेको उल्लेख गर्दै उनले सरकारले आवश्यकता र प्राथमिकताका आधारमा बजेट दिने गरेको बताए। “आवश्यकता कहाँनिर छ, तत्काल हामीले सम्बोधन गर्नु पर्ने कुन हो ?

विद्यार्थी, शिक्षकको चाप, पठनपाठनको स्तर हेरेर सरकारले बजेट दिने गरेको छ”, मुख्यमन्त्रीले भने । मुख्यमन्त्री शाहले प्रदेश सरकार एउटा मापदण्ड बनाएर अगाडि बढेको उल्लेख गरे।

सीमित स्रोत, साधनको बिच राज्यले शैक्षिक क्षेत्रको निरन्तर विकास गरिरहेको उनको भनाइ थियो। विद्यालय व्यवस्थापन समितिका अध्यक्ष नविन बोहराको अध्यक्षतामा भएको कार्यक्रममा जिल्ला समन्वय समितिका सभापति टीकादेवी चौधरी भुल, कैलारी गाउँपालिकाका अध्यक्ष राजसमझ चौधरी लगायतले बोलेका थियो। यसैबिच, मुख्यमन्त्री शाहले विद्यालयको छात्रावासको पनि उद्घाटन रेका छन् ।

प्रकृति मृत्यु प्रकरण : सिद्धान्तले ४ गते दिएका थिए भुवनेश्वर प्रहरीमा जाहेरी

काठमाडौँ, ६ फागुनः  भारतको उडिसास्थित कालिंगा इन्स्टिच्युट अफ इन्डस्ट्रियल टेक्नोलोजी (केआईआईटी)मा बी–टेक तेस्रो वर्षमा अध्ययनरत नेपाली विद्यार्थी प्रकृति लम्सालको मृत्युलाई लिएर दुई दिनअघि नै जाहेरी परेको भुवनेश्वर प्रहरीले जनाएको छ।

इन्फोसिटी पोलिस स्टेसनमा प्रकृतिका काका सिद्धान्त सिग्देलले जाहेरी दिएका थिए। जाहेरीपछि प्रहरीले सोही दिन आरोपीविरुद्ध आपराधिक मुद्दा दर्ता गरेको थियो।   मुद्दा दर्तापछि ५ गते आरोपी श्रीवास्तवलाई पक्राउ गरेको प्रहरीले जनाएको छ। सोही दिन श्रीवास्तवलाई न्यायिक हिरासतमा राखिएको प्रहरीको भनाइ छ।

प्रहरीका अनुसार सिग्देलले २१ वर्षीय आद्विक श्रीवास्तवविरुद्ध जाहेरी दिएका छन्। जाहेरीमा श्रीवास्तवले प्रकृतिलाई उत्पीडन गरेको उल्लेख छ।

यसबारे अनुसन्धान जारी रहेको पनि प्रहरीले उल्लेख गरेको छ। घटनाविरुद्ध सो कलेजमा अध्ययनरत नेपाली विद्यार्थीले विरोध प्रदर्शन गरेका थिए। सोलगत्तै कलेजले नेपाली विद्यार्थीलाई कलेजबाट निकाला गरेको थियो।

त्यसपछि तीव्र विरोध भएपछि कलेजले नेपाली विद्यार्थीलाई फिर्ता आउन तारन्तार आग्रह गरिरहेको छ।

प्रहरीका अनुसार विरोधमा उत्रिएका नेपाली विद्यार्थीविरुद्ध दुव्र्यवहार र कुटपिट गर्ने कलेजका सुरक्षा गार्डविरुद्ध समेत सोमबार अपराध मुद्दा दर्ता भएको छ। सेक्युरिटी गार्डहरु रमाकान्त नायक र जोगेन्द्र बेहेरालाई पक्राउ परेका छन्।

उक्त घटना अनुसन्धानकै क्रममा रहेको प्रहरीको भनाइ छ। यसको स्वतन्त्र र निष्पक्ष छानबिन हुने पनि प्रहरीले आश्वस्त पारेको छ भने कलेजका नेपाली विद्यार्थीको सुरक्षा व्यवस्था मिलाइएको उल्लेख गरिएको छ। भुवनेश्वर प्रहरीले प्रभावित विद्यार्थीले समस्यामा परे चौबीसै घण्टा ८२८०३३८३०१ नम्बरमा सम्पर्क गर्न सक्ने जनाएको छ।

सो घटनापछि नेपालमा समेत विरोध भइरहेको छ भने नयाँ दिल्लीस्थित नेपाली दूतावासले समेत सोमबार निष्पक्ष अनुसन्धान चाहेको विज्ञप्तिमार्फत जनाएको थियो।

नेपाली विद्यार्थी कुट्ने दुई सुरक्षागार्ड केआईआईटी कलेजबाट बर्खास्त

ओडिसा : भारतको ओडिसास्थित कलिंगा इन्स्टिच्यूट अफ इन्डस्ट्रियल टेक्नोलोजी (केआईआईटी) विश्वविद्यालयले नेपाली विद्यार्थीलाई कुटपिट गर्ने दुई जना सुरक्षा कर्मचारीलाई बर्खास्त गरेको छ ।

विश्वविद्यालयमा अध्ययनरत एक नेपाली विद्यार्थी प्रकृति लम्सालको शंकास्पद मृत्यु भएपछि निष्पक्ष छानबिनको माग गर्दै प्रदर्शन गरेका नेपाली विद्यार्थीमाथि क्याम्पस प्रशासन र सुरक्षा कर्मचारीले दुर्व्यवहार र कुटपिट गरेका थिए ।

बी–टेक तेस्रो वर्षमा पढ्ने लम्साल आइतबार साँझ होस्टेलमा मृत भेटिएपछि नेपाली विद्यार्थीले अनुसन्धान र न्यायको माग गर्दा दमन भएको हो । मंगलबार विश्वविद्यालयले उक्त घटनाबारे फलोअप सूचना जारी गर्दै दुई जना सुरक्षा गार्डलाई बर्खास्त गरिएको जानकारी दिएको छ ।

त्यस्तै छात्रावासका दुई जना उच्च अधिकारी र एक जना प्रशासन अधिकृतलाई पनि घटनाको छानबिन नहुन्जेलसम्मका लागि निलम्बित गरिएको विश्वविद्यालयले जनाएको छ ।

डोटीका हर्कले आरआर क्याम्पसको स्ववियु सभापतिमा स्वतन्त्र उम्मेदवारी दिने

काठमाडौँ । आगामी चैत्र ५ गते हुने स्ववियु निर्वाचनमा रत्न राज्य लक्ष्मी (आरआर) क्याम्पसको स्ववियु सभापतिमा हर्क बोहराले स्वतन्त्र उम्मेदवारी दिने घोषणा गरेका छन्। डोटी जिल्लाका बोहरा अहिले आरआर क्याम्पसमा स्नातक चौथो वर्षमा अध्ययनरत छन् र स्ववियु निर्वाचनमा राजनीतिक पूर्वाग्रहभन्दा बाहिर रही भाग लिने निर्णय गरेका हुन्।

हर्क बोहरा स्वतन्त्र विद्यार्थी युनियनको औचित्य, अवधारणा र मान्यतालाई अनुसरण गर्दै उम्मेदवारी दिने बताउँछन्। उनले यस निर्वाचनमा भाग लिने मुख्य उद्देश्य विद्यार्थीहरूको हकहित र विकासमा ध्यान दिनु रहेको बताएका छन्। ’विश्वविद्यालयलाई स्वसाधित संस्थाको रूपमा अगाडि बढाउँदै विश्वविद्यालयको शिक्षा प्रणालीलाई थप व्यवस्थित बनाउनु पर्छ’ बोहराले भने।

’स्वतन्त्र उम्मेदवारका रूपमा मेरो उम्मेदवारी राजनीतिक दलहरूको प्रभावबाट बाहिर राखेर, केवल विद्यार्थीहरूको वास्तविक समस्या र मागहरूमा ध्यान दिने उद्देश्यका साथ अगाडि बढ्दै छुु हर्क बोहराले आफ्नो उम्मेदवारी घोषणा गर्दै भने, ’स्ववियुको मुख्य उद्देश्य राजनीतिक स्वार्थभन्दा विद्यार्थीहरूको समस्यालाई प्राथमिकता दिनु हो।’

बोहरा क्याम्पसका विद्यार्थीहरू बीचमा निकै प्रिय र लोकप्रिय रहेका छन्। उनी धेरै वर्षदेखि विद्यार्थीहरूको समस्यामा सक्रिय रूपमा संलग्न रहेका छन् र हरेक सन्दर्भमा आफ्ना विचार र अभिव्यक्तिहरू प्रकट गर्दै आएका छन्।

’स्ववियु निर्वाचनमा मेरो उम्मेदवारीले विद्यार्थीहरूको बीचमा नयाँ दृष्टिकोण र विचार ल्याउने विश्वास गरिएको छ’ हर्क बोहराले भने। उनले आगामी निर्वाचनलाई विद्यार्थीहरूको भविष्य र शिक्षा सुधारको अवसरका रूपमा हेरिरहेको बताए।

’यस निर्वाचनमा उम्मेदवारको चयन मात्र नभई, विद्यार्थीहरूको लागि राम्रो नेतृत्व र भविष्य निर्माणको अवसर पनि हुनेछ’ बोहराले थपे। उनले विद्यार्थीहरूको सशक्तिकरण र शिक्षाको स्तर सुधारमा सक्रिय भूमिका खेल्ने आफ्नो प्रतिबद्धता व्यक्त गरे।

१०८ वर्षीया वृद्धाको खुट्टाको सफल शल्यक्रिया

कञ्चनपुरः कञ्चनपुरको महेन्द्रनगरस्थित महाकाली प्रादेशिक अस्पतालमा १०८ वर्षीया वृद्धाको खुट्टाको सफल शल्यक्रिया गरिएको छ।

वेदकोट नगरपालिका–१० बस्ने १०८ वर्षीया तुलसादेवी देउवाको आइटी फ्याक्चर खुट्टाको शल्यक्रिया सफल भएको हो।अस्पतालका विशेषज्ञ चिकित्सक अर्थोपेडिक सर्जन डा दुर्गेस चौधरी, डाक्टर सुवर्ण पौडेल, डाक्टर मुकेश गामीलगायतको टोलीले शल्यक्रिया गरेको हो। अस्पताल व्यवस्थापन समितिका अध्यक्ष कृष्णानन्द भट्टले यो दुलर्भ र जोखिमपूर्ण भए पनि अस्पततालका विशेषज्ञ चिकित्सकले सफल शल्यक्रिया गरेको बताए।

वृद्धाका छोरा गोपालबहादुर देउवाका अनुसार गत माघ २५ गते खाटमा बस्ने क्रममा भुइँमा खसेर उनको खुट्टा भाँचिएको थियो । ’उमेर भइसकेका आमाको अप्रेसन सफल भयो हामी धेरै खुसी भयौँ’, देउवाले भने, ’खुट्टाको शल्यक्रियापछि अहिले स्वास्थ्यमा सुधार आएको छ।’पछिल्लो समय अस्पतालमा विशेषज्ञ चिकित्सक थपिएपछि जटिल प्रकारका शल्यक्रिया महेन्द्रनगरमै हुन थालेका छन्।

अस्पतालमा हाल १४ विशेषज्ञ चिकित्सक, १२ मेडिकल अफिसर र छ जना डेन्टलले सेवा दिँदै आएका छन्। अस्पतालले स्वास्थ्य सेवा सुधार गरेपछि सामान्य उपचारका लागि पनि यहाँका स्थानीयले अन्यत्र जानुपर्ने बाध्यता हटेको छ।

सेती अस्पतालका चिकित्सकमाथि आक्रमण गर्ने एक पक्राउ

धनगढी, फागुन ५ गते । कैलालीको सेती प्रादेशिक अस्पतालमा कार्यरत चिकित्सकमाथि आक्रमण गर्ने एक व्यक्ति पक्राउ परेका छन् ।

जिल्ला प्रहरी कार्यालयका अनुसार धनगढी उपमहानगरपालिका–१३ का २४ वर्षीय कृष्ण राना पक्राउ परेका हुन् । बिरामी कुरुवा बसेका रानाले आज विहान अस्पतालमा कार्यरत डा. वेदप्रकाश भट्टमाथि आक्रमण गरेको जनाइएको छ ।

बिरामी बुबाको कुरुवा बसेका कृष्णले बिरामी जाँच गरेर बाहिर निस्किने क्रममा डाक्टरमाथि आक्रमण गरेको जिल्ला प्रहरी कार्यालयका प्रवक्ता प्रहरी नायब उपरीक्षक कविन्द्रसिंह बोहराले जानकारी दिए । कृष्णको आक्रमणबाट डाक्टर भट्टको मुखमा चोट लाग्नुका साथै चश्मा फुटेको जिल्ला प्रहरी कार्यालयले जानकारी दिएको छ ।

 

प्रविधिको प्रयोगबाटै विकास तीव्र बनाऔं : प्रधानमन्त्री ओली

काठमाडौं । प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीले प्रविधिको प्रयोगबाटै उत्पादन र विकास निर्माणको कामलाई तिव्रता दिनुपर्ने बताएका छन् ।

सोमबार लुम्बिनी प्रदेशसभाको बैठकलाई सम्बोधन गर्ने क्रममा उनले यस्तो बताएका हुन् । ‘आइटी र प्रविधिको प्रयोग गर्छौं । उत्पादन, विकास र सुविधाका लागि प्रविधिको समेत प्रयोग गरेर विकास निर्माणलाई तिव्रता दिन्छौं,’ प्रधानमन्त्री ओलीले भने ।

उनले कम खर्च बढी लाभ दिनेगरी प्रविधिको प्रयोग गर्ने पनि बताए । ‘हामीले आफ्नो मनोवललाई उच्च राखौं । हामी गर्न सक्छौं । कुनै पनि देश अर्काले आएर बनाइदिँदैन,’ प्रधानमन्त्री ओलीले भने ।

प्रविधिको प्रयोग गरेर आधुनिकतातर्फ छिटो अगाढि बढ्न सक्ने उनले बताए ।

‘हामीले प्रयोग गर्ने ल्याकत अलिकति विकास गर्नुपर्छ । मोबाइल सबैको हातमा छ, मोबाइलको कसरी प्रयोग गर्ने भन्नेमात्रै हो,’ प्रधानमन्त्री ओलीले भने ।

 

‘मेयरले हाम्रो घाटी निमोठे’ विस्थापितहरु भन्छन् : बाँच्न गाह्रो भयो,वीष खान पैसा छैन्

रञ्जना बि.सी

धनगढी, ५ फागुन । भद्रीकला सुनार उमेरले ८० वर्षकी भईन् । ३५ वर्षकी हुदा पती गुमाईन् । १० वर्षअघि छोरा । भद्रीकला यो उमेरमा बृद्ध एकल बुहारी र नाती नातिनाको सहारा हुन् ।

सबै सहारा गुमाइसकेकी उनको अन्तिम सहारा धनगढी उपमहानगरपालिका–१ नैनादेवी रोडमा रहेको घर थियो । त्यही सहारामाथि धनगढी उपमहानगरपालिकाका मेयर गोपाल हमालले डोजर चलाएपछि भद्रीकला जीवनको उत्तराद्र्धमा सहारा विहीन भएकी छन् ।

मूल सडकमा उनको १२ कोठाको घर थियो । सटर बनाउन बैंकबाट १८ लाख रुपैया ऋण लिईन् । त्यसमाथि तीन वटा सटर भाडामा लिने व्यक्तिसंग जनही चार लाखका दरले एड्भान्स लिईन् । उनको सपना पुरा हुदै थियो । सटरहरु तयार हुदै थिए । छत ढलान हुन बाँकी थियो । त्यही बेला उनको घर र निर्माणाधीन सटरहरुमाथि उपमहानगरपालिकाको डोजर चल्यो । उनका सबै सपना र खुशी त्यही डोजरले कुल्चिदियो । उनी घरवार बिहीन भईन् ।

ओत लाग्ने अन्यत्र कही ठाउँ थिएन् । उनले एक बर्खा हिलो र पानीमा त्यही भत्किएको घरमा काटिन् ।
”१६ वर्षदेखिको कमाई यही माटोमा लगाए । जिन्दगीभरीको त्यही कमाईमाथि मेयरले डोजर चलाए, उनी भन्छिन्, बाँच्ने सहारा एउटै त्यही घर थियो । त्यसैमाथि मेयरले डोजर चलाउदा हाम्रो मन रोईरहेको छ ।

उनी यतिबेला बिरामी छिन् । स्वास्थ्योपचारका लागि साथमा पैसा नहुदा अस्पताल जान सकेकी छैनन् ।” भद्रीकला भन्छिन्, ”बेखर्ची छु । आफ्नै जमिनको पैतालाको धुलो पनि पाईएन । सामाजिक सुरक्षाको भत्ता पनि साहुलाई तिर्न पुग्दैन् । के ले औषधी गर्नु ?”

यतिबेला न उनीसंग त्यो १२ कोठाको पक्की घर छ । न त जग्गा । पहिले ११ धुर जग्गा थियो । अहिले ३ धुर जति बचेको छ । र, त्यसमा बचेका छन्, तीन कोठा । त्यसमा पनि तीन जनाको हिस्सा लाग्छ । त्यही कोठा भाडामा दिएर आफू भने डेरामा बसिरहेकी छन् । यो उमेरमा उनीसंग आश्रित छ जनाको परिवार छ ।

५२ वर्षीय बुहारी, बेरोजगार ३५ वर्षीय छोरा, उनकी पत्नी र ७ वर्षीय नातीको पालनपोषणको जिम्मेवारी पनि ८० वर्षीय भद्रीकलाकै काँधमा छ । १६ वर्षको उमेरदेखि मिहिनेत गरेर जोडेको सम्पत्ती र त्यसमाथि ऋण थपेर एउटा घर बनाए, भद्रीकला रुदै भन्छिन्, यो उमेरमा आएर न घर रह्यो । न सम्पत्ती । टाउकोमा ऋणको भारी मात्र छ । तिर्नु कसरी रु केही उपाय छैन् ।

उनीसंग तिर्नलाई बाँकी ऋण छ । बैंकको १८ लाख । र, सटर बनाउन लिएको १२ लाख रुपैया । उनी भन्छिन्, नगरपालिकाले क्षतिपूर्ति दिएको भए ऋण लाग्थेन् । सटर बनाउन बैंक र व्यापारीहरुबाट ऋण लिए । न जग्गा रह्यो । न त सटर । जिन्दगीभरीको कमाई डोजरले कुल्चियो, भद्रीकला भन्छिन्, बैंकले लिलाम गर्ने सम्पत्ती पनि रहेन् ।

नगरपालिकामै गएर हाम्रो बिचल्ली नगरिदिनुहोस मेयर साप भन्दै अनुनय विनय ग¥यौ । त्यसको १० दिनपछि त मेरो घरै भत्काईदिए, भद्रीकलाले भनिन्, त्यसपछि सम्पत्तीका नाममा बचेको घाटीमा एउटा सुनको सिक्री थियो । त्यही बेचे । र, केही समय परिवारको खर्च धाने ।

बाँच्न मेयरले दिएनन् । बुहारी र नाती नातिनाले मर्न दिदैनन् । साँहुहरु पैसा माग्न आउछन्, भद्रीकला भन्छिन्, मेयरले हाम्रो बिचल्ली गरे । क्षतिपूर्ति दिएको भए बाँच्न त सजिलो हुने थियो ।

धनगढी उपमहानगरपालिकाले सडक विस्तार गर्ने क्रममा क्षतिपूर्ति र मुआब्जा नदिएर पहिलो चरणमा कैलाली पुलदेखि क्याम्पस चौकसम्म चार सय २८ घर भत्कायो । ती घरधनीहरु मध्ये अधिकांशको अवस्था भद्रीकलाको जस्तै छ । अधिकांशको उठिवास भएको छ ।

व्यक्तिको निजी सम्पत्तीमाथि नगरपालिकाले विकासका नाममा डोजर चलाउदा विस्थापित भएका सयौं परिवारलाई यतिबेला छाक टार्न समस्या भएको छ । घर भत्किएपछि रोईरहेका उनीहरुका आँखा ओभाएका छैनन् ।

न काल आउछ । वीष किन्न पैसा छैन्, भद्रीकला भन्छिन्, मेयरले हाम्रो घाटी निमोठे । विकासका नाममा मर्नु न बाँच्नु बनाए ।

सुदूरपश्चिममा संसदीय समितिका सभापतिले लिए शपथ ,भन्छन्-अब कामले गति पाउँछ

कैलाली । सुदूरपश्चिम प्रदेशका चार वटा संसदीय समितिका सभापतिहरूले पद तथा गोपनीयताको शपथ लिएका छन् ।
ज्येष्ठ सदस्यको भरमा रहेका यहाँका सामाजिक विकास समिति, सार्वजनिक लेखा समिति , अर्थ विकास तथा प्राकृतिक स्रोत समिति  र  विशेषाधिकार समितिले आज सभापति पाएको हो । शनिवार सबै समितिमा एक एक जनाको मात्रै उम्मेदवारी परेको थियो ।चार वटै समितिमा चार जनाको मात्रै उम्मेदवारी परे पनि आइतबार मात्रै उनीहरु निर्वाचित भएको घोषणा गरिएको हो  ।

सामाजिक विकास समितिमा नेकपा एमालेका धर्मराज पाठक, सार्वजनिक लेखा समितिमा माओवादीका अक्कल रावल, अर्थ विकास तथा प्राकृतिक स्रोत समितिमा नागरिक उन्मुक्ति पार्टीका घनश्याम चौधरी र विशेषाधिकार समितिमा कांग्रसेकी तुलसी देवकोटालाई सोमबार सभामुख भीम भण्डारीले पद तथा गोपनीयताको शपथ खुवाएका थिए ।

पुस ११ मा सत्तारुढ दल नेपाली कांग्रेस र नेकपा एमालेबीच विषयगत समितिको सभापतिमा भागबन्डा भएको थियो ।  सत्ता गठबन्धनमा भएको भागबन्डा अनुसार दलहरूले आफ्ना उम्मेदवारलाई सम्बन्धित समितिमा उम्मेदवारी दिन लगाएका थिए ।

सुदूरपश्चिम प्रदेशका सबै संसदीय समितिमा यसअघि नै निर्वाचन भएर सभापति चयन भइसकेको थियो, तर विधायन तथा प्रदेश मामिला समितिबाहेकका तीन समितिका सभापतिलाई नै मन्त्री अवसर आएर मन्त्री भएपछि ती समिति ज्येष्ठ सदस्यको भरमा चलिरहेका थिए । विधायन तथा प्रदेश मामिला समितिमा भने देवानसिंह विष्ट सभापति छन् ।

कामले गति पाउने दाबी
करिब एक वर्षपछि समितिले सभापति पाएपछि नव  निर्वाचित समिति सभापतिहरूले अब समितिको कामले गति पाउने दाबी गरेका छन् ।

सामाजिक विकास समितिमा लामो समय सदस्य भएर काम गरिरहेको भन्दै अब सभापति भएर काम गर्दा अझै प्रभावकारी ढंगले काम हुने सभापति धर्मराज पाठक बताउँछन् । कानुन निर्माण गर्ने, आफ्नो क्षेत्राधिकार भित्र परेका विषयहरूमा देखिएका समस्याहरू हल गर्ने र निगरानी गर्ने आफ्नो पहिलो दाइत्व रहेको उनको भनाइ छ ।

‘कानुन निर्माण गर्ने, संसदीय निगरानी गर्ने र सरकारले गरेका कामको अनुगमन गर्ने हाम्रो दाइत्व हो ’ उनले भने, ‘शिक्षा, स्वास्थ्य, कृषि, भूमि सुधार जस्ता बिषयमा आवश्यक पर्ने नीति निर्माण गर्ने  र सरकारले ती  क्षेत्रमा गरिरहेका कामहरू प्रभावकारी भए नभएको विषयमा पहल गर्छु । ’

उनले विगतमा समितिले गरिरहेको काम अझै प्रभावकारी हुने र फलदायी हुने विश्वास व्यक्त गरे ।सार्वजनिक लेखा समितिको सभापति निर्वाचित भएका प्रमुख प्रतिपक्षी दल नेकपा माओवादी केन्द्रका अक्कल रावलले पनि आफूले पाएको जिम्मेवारी कुशलता पूर्वक निर्वाह गर्ने बताएका छन् । अघिल्लो कार्यकाल पनि सांसद रहेका रावल प्रदेश सरकारको मन्त्री समेत भइसकेका छन् । माओवादीका उपनेता रहेका रावलले अब प्रदेश सरकारले गरिरहेको आर्थिक पाटोमा बढि निगरानी गर्ने र सुशासन कायम गर्न भूमिका खेल्ने बताएका छन् ।

‘प्रदेश सरकारको बजेट र कार्यक्रमहरूको विषयमा निगरानी गर्ने, प्रदेश सरकारलाई ठिक ढंगले अगाडी बढाउन निगरानी गर्ने जिम्मेवारी छ । समस्याहरूलाई समाधान गर्ने, राम्रो कामको प्रोत्साहन गर्ने, कानुन विपरीत भइरहेको कामहरूलाई रोक्छौँ ’ उनले भने, ‘हाम्रो समितिमा सबै दलहरूको प्रतिनिधित्व छ । सुदूरपश्चिमको विकास निर्माणमा आएका समस्याहरू साझा ढंगले हल गर्ने छौँ ।’

अर्थ विकास तथा प्राकृतिक स्रोत समितिका सभापति घनश्याम चौधरी र विशेषाधिकार समितिको सभापति तुलसी देवकोटाले पनि आफ्नो क्षेत्राधिकार भित्रको काम प्रभावकारी ढंगले गर्ने जनाएका छन् ।

धनगढी – दिपायल र सहजपुर–बोक्टान सडकका विषयमा प्रधानमन्त्रीलाई प्रेम आलेको प्रश्न

काठमाडौँ । सांसद प्रेम आलेले सोधेको २ वटा प्रश्नमा प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीले जवाफ दिएका छन् । उनले विकास निर्माणको विषयमा केन्द्रीत रहेर प्रधानमन्त्रीलाई प्रश्न सोधेका थिए ।
जवाफका क्रममा प्रधानमन्त्री ओलीले भने, ‘धनगढी देखि दिपायल हुदै उरै भञ्ज्याङ्गसम्म निर्माण हुने सडकले यात्रा अवधि उल्लेखनीय मात्रामा घट्न जाने हुनाले यसको निर्माण र स्तरोन्नति सरकारको प्राथमिकतामा रहेको छ। सरकारले हालै स्रोत सुनिश्चितता प्रदान गरेकोले आयोजनाको केही दिनमा नै ठेक्का प्रक्रिया शुरु हुनेछ।’

यस्तै आलेको दोस्रो प्रश्नमा ओलीले सहजपुर–बोक्तान–दिपायल सडकका सम्बन्धमा नेपाल सरकार र भारतको बीच सम्पन्न सम्झौताअनुसार करिब ५० किलोमिटर निर्माण कार्य सम्पन्न भइसकेको बताए ।
उनले भने, ‘उक्त सडकको बाँकी खण्डको निर्माणका लागि भारत सरकारसँग कुटनीतिक पहल गरिएकोमा उक्त खण्डलाई एलओसी–३ मा समावेश भएको जानकारी प्राप्त भएको छ।  यस आयोजनाको निर्माण कार्यलाई सरकारले उच्च प्राथमिकतामा राखेको छ।’

बैतडीमा जातीय विभेदको  पराकाष्ठा : छिमेकी बनेनन् मलामी, दुई दिनपछि उठ्यो प्रकाश दमाईंकी आमाको शव  

भानुभक्त आचार्य

 कैलाली । बैतडीको सिगास गाउँपालिका– १ का शिक्षक प्रकाश दमाईंले आफ्नो आमामो मृत्यु हुँदा समयमा मलानी पाएनन् । उनकी ६१ वर्षीया माना दमाईंको शनिवार मृत्यु भएको थियो ।  गाउँमा मलामी ६५–७० परिवार छन् ।

दलित र गैर दलित दुबै रहेको उक्त गाउँमा तर, माना मलामी हुन कोही मानेनन् । मलामी नपाएपछि शनिवार शव उठेन। गैर दलित समुदायले मना दलित भएको भन्दै मलामी बन्न मानेनन् भने दलित समुदायले मना  दमाईं भएको भन्दै सबै सहयोग गरे पनि मलामी भएनन् ।

छिमेकी नै मलामी नभएपछि नउठेको शव आज आफन्तहरूले उठाएका छन् । उनको शव अन्तिम संस्कारका लागि ट्याक्टरमा राखेर पाटन नगरपालिका– ६ सुर्नयागाडमा रहेको तिपडा मसानघाट पु¥याइएको हो। शवयात्रामा  १९ जना सहभागी थिए । ती मध्ये २्३ जना गैर दलित समुदायका हुन् । प्रकाश गाउँमा रहेको भूमिराज आधारभूत विद्यालयका शिक्षक हुन् । तर उनलाई छिमेकी कसैले पत्याएनन् ।

मनाको मलामीका लागि छिमेकीले साथ नदिएपछि झन्डै अढाई सय किलोमिटर टाढा कञ्चनपुरको महेन्द्रनगर तथा दोधारा चाँदनी र  बैतडीकै पाटन– ६ बाट आफन्तहरू पुगेका थिए । उनीहरु पुगेपछि आइतबार  शवयात्रा सुरु गरिएको हो।

आइतबार बिहान ११ बजे शवयात्रा सुरु भएको  शवयात्रामा सहभागी नरबहादुर साउदले बताए। छिमेकी जिल्ला डडेल्धुराबाट आफन्तको घरमा आएका साउदले शनिबार प्रकाशको घरमा पुगेर राति पनि सघाएका थिए। आइतबार बिहान शवयात्रामा सहभागी भएका उनले गैर दलित समुदायबाट दुई जना मात्र मसानघाट पुगेको जानकारी दिए।

‘अहिले दाहसंस्कार भएको छ । मलामी १९ जना थिए ’ उनले भने, ‘आफन्तहरू आउनु भयो अनि आज लास उठ्यो । ’ पुर्ख्यौली मसानघाट पाटनमा उनको दाहसंस्कार गरिएको हो । सिगासनजिकका जिप तथा ट्याक्टर व्यवसायीहरूले समेत लास बोक्न नमानेपछि पाटनबाट ट्याक्टर बोलाएर शवयात्रा थालिएको स्थानीयहरूले बताएका छन्।

सिगास– १ का वडासदस्य धनीराम भट्टले राति १२ बजेसम्म आफू पनि प्रकाशकै घरमा शव कुरेर बसेको बताए। गाउँका अधिकांश व्यक्तिहरू रोजगारीका लागि बाहिर रहेको र केही सामाजिक मान्यताहरूका कारण शनिबार शव उठ्न नसकेको वडाध्यक्ष रामचन्द्र ऐरीले बताए।

ऐरीका अनुसार स्थानीयहरूले नै शवयात्राका लागि रकम उठाएर प्रकाशको परिवारलाई सहयोग गरेका हुन्।

परराष्ट्र मन्त्री राणा र कतारका परराष्ट्र मन्त्री मुरैखीबीच भेटवार्ता

काठमाण्डौं, ४ फागुन
परराष्ट्र मन्त्री डा. आरजु राणा देउवा र कतारका परराष्ट्र मामिला मन्त्री सुल्तान बीन साद बीन सुल्तान अल मुरैखीबीच आज भेटवार्ता भएको छ ।

आठौं हिन्द महासागर सम्मेलन २०२५ का क्रममा परराष्ट्र मन्त्री राणाको कतारका परराष्ट्र मामिला मन्त्री मुरैखीबीच भेटवार्ता भएको हो ।

दुई पक्षीय भेट वार्तामा परराष्ट्र मन्त्री राणाले कतारका परराष्ट्र मामिला मन्त्री मुरैखीबीच मुरैखीसंग दुई पक्षीय र बहुपक्षीय सहयोग, दक्ष जनशक्ति र छात्रवृतिका बारेमा छलफल भएको जनाएकी छन् ।

कतारका परराष्ट्र मामिला मन्त्री मुरैखीसंग ७ अक्टोवर २०२३ देखि हमासको नियन्त्रणमा रहेका नेपाली विद्यार्थी विपिन जोशीको रिहाईका लागि पहल गरिदिन आग्रह गरेको परराष्ट्र मन्त्री राणाले बताएकी छन् ।

 

तरकारीखेतीबाट सात लाख आम्दानी

कञ्चनपुर  । शुक्लाफाँटा नगरपालिका–९ सिसैयाका सिद्धराज सार्कीले भाडामा जग्गा लिएर व्यावसायिक तरकारीखेती गर्दै आएका छन्। दुई दशकदेखि तरकारीखेती गर्दै आएका उनले डेढ बिघा जग्गा भाडामा लिनुभएको छ । वर्षमा सार्कीले रु सात लाख बढीको तरकारी बिक्री गरी गतिलो आम्दानी लिँदै आएका छन् । तरकारीखेतीको कमाइबाट चार जनाको परिवारको खर्च समेत धानेका छन् ।

अरुको जग्गामा बस्दै आएका सार्कीले तरकारीखेतीबाट आएको आम्दानीबाट घरबासका लागि एक कट्ठा जग्गा खरिद गरेका छन्। “तरकारीखेतीको आम्दानीको रकम खर्च गरी छोरीको बिहे गरेँ”, सार्कीले भने, “जग्गा खरिद गर्दा लागेको ऋण तिर्न भ्याएँ, घरको पूरै खर्च तरकारीखेतीले धानिएको छ ।”

तरकारीखेती नै कमाइ गर्ने एकमात्र माध्यम रहेको सार्की बताउछन्। पहिले नदीको बगरमा सार्कीले मौसमी रूपमा तरकारीखेती गर्थे । बगरखेती गर्दै जाँदा व्यावसायिक खेती गर्ने हिम्मत जागेको उनि बताउछन् । आफन्तबाट केही रकम सापटीका रूपमा लिएर तरकारीखेती गरेको विगत सम्झिँदै सार्की भन्छन्, “पहिलो वर्षमै गतिलो आमदानी हात लागेपछि त्यो रकम तिर्न भ्याएँ, बचेको रकम तरकारीखेतीमै लगाएर काम गर्दै गए”, उनि भन्छन्, “त्यसपछि पैसाका लागि कसैलाई गुहार्नुपरेको छैन ।”

कृषि ज्ञान केन्द्रबाट सार्कीले व्यावसायिक तरकारीखेतीसम्बन्धी तालिम लिएका थिए । तालिम लिएपछि तरकारीखेती गर्ने आधुनिक तौरतरिका सिकेर उनि निपुण भएका छन् । तरकारीमा वडामै एक्लो किसान भएकाले नगरपालिकाबाट पनि सार्कीले टनेल अनुदानमा प्राप्त गरेका छन् । प्लाष्टिकको टनेलमा उहाँले तरकारी उत्पादन गर्दै आएका छन् ।

दुई दशक भारतमा काम गरेका सार्की तरकारीखेतीबाटै भारतको भन्दा तेब्बर बढी कमाइ हुन थालेपछि स्वदेशमा काम गर्न थालेको बताउछन् । कृषि कार्यमा गतिलो कमाइ हुने भएकाले भारतमा रहेका छोरालाई आफूसँगै सघाउन घर बोलाउने सोच रसार्कीको छ । बाह्रै महिना तरकारीखेती गर्दै आएका उनको बारीमा अहिले गोँलभेडा, बन्दा, बोडी, खुर्सानी, मुला, भाण्टा, हरियो मटर लटरम्म फलेको छ ।

हरियो खुर्सानीमात्र एक महिनामा रु २० हजारको बेचेको सार्की बताउछन् । उनको बारीमा गोँलभेडामात्र रु ५० हजार बढीको उत्पादन भएको छ । सार्की लौका, काँक्रा, तितेकरेला, फर्सीलगायत रोप्ने तयारीमा छन् । श्रीमान्श्रीमती दुवैले काम गर्न नसक्ने भएकाले तीन जना दैनिक ज्यालादारीमा कामदार राखेर काम गराउँदै आएको उनको भनाइ छ ।

उत्पादित तरकारी भने स्थानीय बजारमा सहज रूपमा बिक्री हुने गरेको छ । बजार खोज्दै हिँड्नु नपरेको सार्की बताउछन् । मौसमीभन्दा बेमौसमी तरकारीमा बढी आम्दानी हुने भएकाले त्यसमा उनले बढी जोड दिँदै आएका छन्। भविष्यको योजना सुनाउँदै सार्कीले तरकारीखेतीलाई विस्तार गरी उत्पादन बढाएर बढी आम्दानी लिने सोच रहेको बताए ।

“अहिले वर्षमा रु ६ लाखदेखि रु सात लाखसम्म आम्दानी हुँदै आएको छ”, उनले भने, “त्यसलाई बढाएर दोब्बर पार्ने योजना छ ।” अनुदानमा सिँचाइका लागि विद्युतीय मोटर, बारी जोत्न पावरटिलरको व्यवस्थाका लागि सार्की माग गरेका छन् ।

 

चार सभापति निर्विरोध निर्वाचित

धनगढी, ४ फागुन । सुदूरपश्चिम प्रदेश सभा अन्तर्गतको चार संसदीय समितिका सभापति निर्विरोध निर्वाचित भएका छन् । प्रदेश सभा सचिवालयका अनुसार सार्वजनिक लेखा समितिको सभापतिमा नेकपा (माओवादी केन्द्र) का अक्कलबहादुर रावल निर्वाचित भएका हुन ।

यस्तै, सामाजिक विकास समितिको सभापतिमा नेकपा (एमाले) का धर्मराज पाठक, अर्थ विकास तथा प्राकृतिक स्रोत समितिको सभापतिमा नागरिक उन्मुक्ति पार्टीका घनश्याम चौधरी र विशेषाधिकार समितिको सभापतिमा नेपाली कांग्रेसका तुल्सी देवकोटा निर्विरोध निर्वाचित भएका हुन ।

उम्मेदवारीउपर दाबी विरोधको सूचना नपरेपछि उनिहरु सभापतिमा निर्विरोध निर्वाचित भएको प्रदेश सचिवालयका सूचना अधिकारी युवराज जैसीले जानकारी दिए। उनले केहीबेरमा आधिकारिक घोषणा हुने उल्लेख गरे।

 

प्रधानमन्त्री कप क्रिकेट बैतडीमा हुने

बैतडी, ४ फागुन  । प्रधानमन्त्री कप पुरुष एकदिवसीय राष्ट्रिय क्रिकेट प्रतियोगिताको सुदूरपश्चिम प्रदेशस्तरीय छनोट बैतडीमा हुने भएको छ ।

यही फागुन ११ गतेदेखि सुरु हुने प्रतियोगिताका खेल बैतडीको दशरथचन्द नगरपालिका–५ सुन्दरखालीमा रहेको दशरथचन्द क्रिकेट मैदानमा खेलाइने सुदूरपश्चिम प्रादेशिक क्रिकेट सङ्घका सचिव लक्ष्मणदत्त भट्टले बताए । आठ टोली सहभागी हुने प्रतियोगिताका खेल प्लेट र एलाइट गरेर दुई चरणमा हुनेछन् ।

प्लेट च्याम्पियनसिपका खेल फागुन ११ गतेदेखि र फागुन १४ देखि एलाइट कप सञ्चालन हुने छ । प्लेट च्याम्पियनसिपको उद्घाटन खेलमा फागुन ११ गते बझाङ र दार्चुला भिड्ने छन् । सोही दिन हुने अर्को खेलमा डडेल्धुरा र डोटी खेल्ने छन् ।

फागुन १२ गते पहिलो खेलमा दार्चुला र डोटी भिड्दा दोस्रोमा डडेल्धुरा र बझाङ आमनेसामने हुने छन् । फागुन १३ गते हुने पहिलो खेलमा दार्चुला र डडेल्धुरा प्रतिस्पर्धा गर्दा दोस्रोमा बझाङ र डोटीबीच भिडन्त हुनेछ ।

प्लेट च्याम्पियनसिपको च्याम्पियन टोली एलाइट कपका लागि छनोट हुने सुदूरपश्चिम प्रादेशिक क्रिकेट सङ्घका अध्यक्ष वासुदेव जोशीले जानकारी दिनुभयो । फागुन १४ गते हुने एलाइट कपको उद्घाटन खेलमा बैतडी र अछाम भिड्ने छन् ।

फागुन १५ गते प्लेट च्याम्पियन र अछाम, फागुन १६ गते बैतडी र प्लेट च्याम्पियन, फागुन १७ गते अछाम र कञ्चनपुर, फागुन १८ गते कञ्चनपुर र प्लेट च्याम्पियन, फागुन १९ गते कैलाली र अछाम, फागुन २० गते प्लेट च्याम्पियन र कैलाली, फागुन २१ गते बैतडी र कञ्चनपुर, फागुन २२ गते कैलाली र कञ्चनपुर, फागुन २३ गते कैलाली र बैतडी खेल्ने छन् । फागुन २४ गते प्रतियोगिताको शीर्ष दुई टोलीबीच फाइनल भिडन्त हुनेछ ।

प्रदेशस्तरीय छनोट प्रतियोगिताबाट प्रधानमन्त्री कप एकदिवसीय राष्ट्रिय क्रिकेट प्रतियोगिताका लागि सुदूरपश्चिमको टोली तयार गरिनेछ ।

 

खोज्नुहोस